Axit linoleic (LA) là gì? Lợi ích, liều lượng và tác dụng phụ
Axit linoleic là một loại axit béo thiết yếu thuộc nhóm omega 6, đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sinh lý của cơ thể con người. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ axit linoleic là gì và khác gì với so với các dạng omega 6 khác. Trong bài viết này, cùng Whey Tốt tìm hiểu sâu về khái niệm, công dụng và cách dùng axit linoleic tối ưu sức khỏe.
Axit linoleic (LA) là gì?
Axit linoleic (LA) là một loại axit béo không bão hòa đa thuộc nhóm omega 6, loại axit béo thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp được. Con người phải bổ sung Axit linoleic (LA) qua chế độ ăn uống hàng ngày. Đây là thành phần thiết yếu cấu tạo nên màng tế bào và tham gia vào quá trình tổng hợp eicosanoids - các chất có vai trò điều hòa phản ứng viêm, miễn dịch và huyết áp.
Axit linoleic (LA) là một loại axit béo không bão hòa đa thuộc nhóm omega 6 (Nguồn: Internet)
Axit linoleic (LA) khác biệt hoàn toàn với axit linoleic liên hợp (CLA). LA là một omega 6 thiết yếu có nguồn gốc thực vật, trong khi đó, CLA là một nhóm đồng phân của LA, thường có trong chất béo động vật như thịt bò, sữa. Mặc dù có nguồn gốc từ LA, CLA sở hữu cấu trúc hóa học riêng biệt và thường được nghiên cứu nhiều hơn trong lĩnh vực giảm mỡ và kiểm soát cân nặng. Tác dụng sinh học của CLA và LA cũng hoàn toàn không giống nhau.
Công dụng của axit linoleic đối với sức khỏe cơ thể
Sử dụng đúng cách axit linoleic có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cơ thể.
Bảo vệ sức khỏe hệ tuần hoàn: LA có thể giúp giảm cholesterol toàn phần và LDL-cholesterol (cholesterol xấu), từ đó hỗ trợ phòng ngừa xơ vữa động mạch và bệnh về tim.
Cải thiện hàng rào bảo vệ da: Axit linoleic là thành phần quan trọng của lớp lipid biểu bì, giúp duy trì độ ẩm tự nhiên, giảm khô da và viêm da. Thiếu hụt LA có thể dẫn đến da khô bong tróc, thậm chí rối loạn da.
Hỗ trợ chức năng miễn dịch: LA tham gia vào quá trình tổng hợp các phân tử tín hiệu miễn dịch, giúp cơ thể đáp ứng tốt hơn với nhiễm trùng và viêm nhiễm.
Góp phần vào sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh: Axit linoleic đặc biệt quan trọng đối với thai nhi và trẻ nhỏ, hỗ trợ hệ thần kinh trong giai đoạn hình thành và phát triển.
Hỗ trợ kiểm soát viêm: Mặc dù omega 6 nói chung dễ bị hiểu lầm là “gây viêm”, nhưng khi được bổ sung hợp lý và cân bằng, axit linoleic có thể giúp điều hòa viêm và duy trì trạng thái miễn dịch ổn định.
LA hỗ trợ duy trì độ ẩm tự nhiên, giảm khô da và viêm da (Nguồn: Internet)
>> Xem thêm: Omega 3 6 9 có tác dụng gì? Liều dùng và tác dụng phụ cần biết
Liều lượng và cách sử dụng axit linoleic
Axit linoleic (LA) là một axit béo thiết yếu thuộc nhóm omega 6 thiết yếu đối với cơ thể. Tuy nhiên, bổ sung LA cần dựa trên nhu cầu khuyến nghị theo độ tuổi và tình trạng sức khỏe cũng như cân đối với lượng omega 3 để tránh nguy cơ mất cân bằng dinh dưỡng.
Liều lượng axit linoleic khuyến nghị theo độ tuổi
Nhu cầu axit linoleic có thể thay đổi tùy vào giới tính, độ tuổi và mức độ hoạt động thể chất. Dưới đây là liều lượng axit linoleic tham khảo theo Viện Y học Hoa Kỳ (IOM):
Trẻ sơ sinh 0-6 tháng tuổi: 4,4g/ngày
Trẻ từ 7-12 tháng tuổi: 4,6g/ngày
Trẻ 1-3 tuổi: 7g/ngày
Trẻ 4-8 tuổi: 10g/ngày
Nam 9-13 tuổi: 12g/ngày, nữ: 10g/ngày
Nam trưởng thành: 17g/ngày, nữ: 12g/ngày
Phụ nữ mang thai: 13g/ngày
Phụ nữ cho con bú: 13g/ngày
Lưu ý: Đây là mức tối thiểu cần thiết để duy trì sức khỏe, không phải liều tối đa. Cẩn trọng nếu dùng quá liều axit linoleic khuyến nghị có thể gặp tác dụng phụ.
Cách sử dụng axit linoleic hiệu quả
Để tối ưu hóa hấp thụ và lợi ích của axit linoleic, người dùng cần tuân thủ những điều sau:
Ưu tiên từ thực phẩm tự nhiên: Bổ sung LA thông qua dầu thực vật ép lạnh (dầu hướng dương, dầu hạt lanh,...), các loại hạt, quả bơ và đậu nành giúp cơ thể hấp thụ chậm, an toàn và hiệu quả hơn.
Cân bằng với omega 3: Tăng cường bổ sung axit béo omega 3 từ cá béo, dầu cá, hạt chia,... để điều hòa phản ứng viêm và duy trì tỷ lệ lý tưởng giữa các axit béo thiết yếu.
Hạn chế chế biến ở nhiệt độ cao: Axit linoleic dễ bị oxy hóa ở nhiệt độ cao, do đó nên tránh dùng dầu chứa nhiều LA để chiên đi chiên lại, thay vào đó nên dùng dầu ăn nguội cho các món trộn, salad.
Tham khảo chuyên gia khi dùng thực phẩm chức năng: Nếu sử dụng sản phẩm bổ sung LA như tinh dầu hoa anh thảo, khuyến nghị nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng, đặc biệt là với những người có tiền sử rối loạn chuyển hóa hoặc đang điều trị bằng thuốc chống viêm, hạ huyết áp.
Bổ sung LA đúng cách và đúng liều để đạt hiệu quả tối ưu (Nguồn: Internet)
Nguồn thực phẩm bổ sung axit linoleic hiệu quả
Axit linoleic (LA) là một loại axit béo thiết yếu thuộc nhóm omega-6, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cơ thể. Dưới đây là các nguồn cung cấp LA hiệu quả và phổ biến mà bạn có thể tham khảo.
Thực phẩm tự nhiên giàu axit linoleic
Bổ sung axit linoleic từ nguồn thực phẩm tự nhiên là cách đơn giản, an toàn và hiệu quả để cải thiện sức khỏe.
Dầu thực vật: Dầu hoa hướng dương, dầu ngô, dầu hạt nho, dầu đậu nành, dầu cây rum...
Hạt và quả hạch: Hạt hướng dương, hạt chia, hạt lanh, hạt bí ngô, quả óc chó và hạnh nhân.
Thịt và trứng: Thịt gà, thịt bò ăn cỏ và trứng (đặc biệt là trứng từ gà ăn hạt tự nhiên) cũng chứa lượng nhỏ LA, góp phần vào tổng lượng nạp hàng ngày.
Một số loại cá: Cá hồi, cá thu và cá trích cung cấp cả omega-3 và omega-6, trong đó có LA.
Các thực phẩm tự nhiên giàu axit linoleic (Nguồn: Internet)
Thực phẩm chức năng bổ sung axit linoleic
Để đạt được hiệu quả tối ưu, đặc biệt đối với các trường hợp cần cân bằng hormone hay cải thiện tình trạng da, bổ sung LA từ thực phẩm chức năng cũng là lựa chọn lý tưởng. Trong đó, tinh dầu hoa anh thảo là nguồn cung cấp LA tự nhiên được ưa chuộng nhất.
Tinh dầu hoa anh thảo (Evening Primrose Oil - EPO) đặc biệt chứa hàm lượng cao LA và gamma-linolenic acid (GLA) - một dạng chuyển hóa có hoạt tính sinh học cao, giúp:
Cân bằng nội tiết tố nữ, cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt và tiền mãn kinh.
Hỗ trợ làm đẹp da, giảm viêm da, mụn trứng cá, và chàm da.
Cải thiện tình trạng tóc gãy rụng, da khô hoặc móng giòn yếu.
Hỗ trợ kiểm soát cholesterol và huyết áp.
Bổ sung axit linoleic bằng tinh dầu hoa anh thảo Webber Naturals Evening Primrose Oil 500mg chính hãng tại Whey Tốt
Mua ngay sản phẩm tinh dầu hoa anh thảo Webber Naturals Evening Primrose Oil 500mg chính hãng tại Whey Tốt để hỗ trợ nâng cao sức khoẻ. Webber Naturals là thương hiệu nổi tiếng đến từ Canada, sản phẩm chứa 500mg tinh dầu hoa anh thảo nguyên chất, chiết xuất từ thiên nhiên, đạt chuẩn an toàn và hiệu quả cao. Đây là lựa chọn tối ưu cho người muốn bổ sung LA mà không cần ăn quá nhiều dầu mỡ hoặc thực phẩm khó tiêu.
Tác dụng phụ thường gặp của axit linoleic (LA)
Axit linoleic là axit béo thiết yếu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá mức hoặc mất cân bằng với các axit béo khác (đặc biệt là omega 3) có thể gây ra tác dụng không mong muốn.
Tăng nguy cơ viêm mạn tính: Khi tiêu thụ axit linoleic với lượng quá cao không cân bằng với omega 3, cơ thể dễ rơi vào trạng thái viêm nhẹ kéo dài. Đây là nguyên nhân tiềm ẩn của nhiều bệnh lý mãn tính như bệnh tim, béo phì, rối loạn đường máu loại 2.
Rối loạn lipid máu: Một số nghiên cứu ghi nhận, việc lạm dụng dầu thực vật giàu LA (đặc biệt dầu chiên xào nhiều lần) có thể ảnh hưởng xấu đến tỷ lệ cholesterol tốt - xấu trong máu.
Rối loạn tiêu hóa: Bổ sung LA từ các nguồn tinh dầu hoặc viên nang có thể gây đầy bụng, tiêu chảy nhẹ ở người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
Nguy cơ oxy hóa tế bào: LA dễ bị oxy hóa khi chế biến ở nhiệt độ cao, dẫn đến hình thành các sản phẩm phụ gây hại, tăng gánh nặng gốc tự do cho cơ thể.
Tránh bổ sung LA quá liều vì có thể gây tác dụng phụ có hại cho sức khỏe (Nguồn: Internet)
>> Tham khảo: Những ai không nên uống omega 3 6 9? Lý do và lưu ý tác dụng phụ
Một số lưu ý khi sử dụng axit linoleic
Ưu tiên nguồn LA từ thực phẩm tự nhiên, ít qua chế biến như các loại hạt, quả bơ, dầu ép lạnh.
Tránh lạm dụng dầu thực vật tinh luyện như dầu ngô, dầu đậu nành, dầu hướng dương trong các món chiên ngập dầu. Đây là nguyên nhân dẫn đến mất cân bằng axit béo và tăng nguy cơ viêm.
Phụ nữ mang thai, người mắc bệnh viêm mãn tính, có vấn đề về hệ tuần hoàn hoặc rối loạn đường máu nên hỏi ý kiến chuyên gia trước khi bổ sung axit linoleic dạng thực phẩm chức năng.
Đảm bảo tỷ lệ omega 6 : omega 3 hợp lý, lý tưởng là khoảng 4:1 hoặc thấp hơn, để duy trì cân bằng chuyển hóa chất béo trong cơ thể.
Kết hợp chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa (vitamin E, C, polyphenol từ rau củ quả) để bảo vệ màng tế bào và hạn chế các phản ứng oxy hóa liên quan đến chất béo không bão hòa.
Axit linoleic là một trong những axit béo không thể thiếu đối với sức khỏe con người. Hiểu rõ axit linoleic là gì, công dụng cũng như những lưu ý khi sử dụng chính là chìa khóa để tận dụng tối đa dưỡng chất thiết yếu này. Liên hệ Whey Tốt để được tư vấn và mua sản phẩm tinh dầu hoa anh thảo Webber Naturals Evening Primrose Oil 500mg bổ sung axit linoleic chính hãng, uy tín với giá tốt nhé!
