Protein là gì? 9 Chức năng của protein trong cơ thể

Protein hay đạm là một trong những dưỡng chất quan trọng giúp duy trì sự sống của con người. Để biết chính xác protein là gì, chức năng của protein đối với cơ thể, hãy cùng Whey Tốt tìm hiểu trong bài viết sau đây.

Protein là gì?

Protein (protid) là đại phân tử được hình thành từ một hoặc nhiều mạch axit amin kết hợp với nhau thông qua liên kết peptit. Cách sắp xếp axit amin khác nhau sẽ tạo nên cấu trúc protein khác nhau.

Trong tự nhiên có khoảng hơn 20 axit amin tham gia vào cấu tạo của protein. Axit amin chia thành 2 loại là thiết yếu và không thiết yếu. Đối với axit amin thiết yếu, cơ thể người không tự tổng hợp được mà cần hấp thu từ các nguồn thực phẩm bên ngoài. Còn axit amin không thiết yếu, cơ thể có thể tự tổng hợp nhưng vẫn cần bổ sung từ thực phẩm bên ngoài. 

Trong cơ thể người, protein có mặt ở hầu hết các bộ phận như xương, cơ, da, tóc,... Chính vì vậy, protein đóng vai trò rất quan trọng đối với cơ thể. Việc bổ sung protein hàng ngày là vô cùng cần thiết. Nếu cơ thể thiếu hụt protein, bạn có thể gặp phải một số tình trạng sức khỏe như suy dinh dưỡng, gầy ốm, chậm lớn, sức đề kháng yếu,...

Chức năng của protein đối với cơ thể

Duy trì và tăng trưởng các mô

Protein tham gia trực tiếp vào quá trình duy trì và tăng trưởng các mô tế bào. Tuy nhiên, dưỡng chất này liên tục thay đổi trạng thái để xây dựng và sửa chữa các mô.

Trong một vài trường hợp, cơ thể cần sử dụng nhiều protein hơn mức bình thường, dẫn đến nhu cầu bổ sung đạm tăng cao. Tình trạng này thường xảy ra ở những người đang mắc bệnh, phụ nữ mang thai và cho con bú, người cần hồi phục sau chấn thương. Ngoài ra, những người lớn tuổi, người vận động mạnh cũng cần nạp nhiều protein hơn.

Tạo ra phản ứng sinh hóa

Protein tạo ra các enzyme tham gia hỗ trợ quá trình phản ứng sinh hóa trong cơ thể. Một số hoạt động mà cơ thể cần phụ thuộc vào enzyme gồm có tiêu hóa, co thắt cơ, đông máu, sản xuất năng lượng,...

Hỗ trợ truyền tín hiệu giữa các tế bào

Một số loại protein là hormone (nội tiết tố) đóng vai trò hỗ trợ giao tiếp giữa các tế bào, mô và cơ. Hormone được chia thành 3 nhóm chính: protein và peptide, steroid, amin được tạo ra từ các mô hoặc tuyến nội tiết

Trong cơ thể, protein và peptide là nhóm chiếm phần lớn nội tiết tố, gồm có:

• Insulin: Truyền tín hiệu hấp thu glucose vào tế bào.

• Glucagon: Truyền tín hiệu phân hủy glucose dự trữ trong gan.

• hGH: Kích thích các mô phát triển.

• ADH: Truyền tín hiệu yêu cầu thận tái hấp thu nước.

• ACTH: Kích thích giải phóng cortisol tham gia vào quá trình trao đổi chất.

Định hình cấu trúc mô tế bào

Một trong những chức năng không thể thiếu của protein chính là xây dựng, định hình cấu trúc mô tế bào. Dưới đây là một số loại protein tham gia chức năng này:

• Keratin: Protein có trong da, tóc và móng tay.

• Collagen: Dạng protein nhiều nhất trong cơ thể, có trong cấu tạo của da, gân, xương và dây chằng.

• Elastin: Đóng vai trò tăng độ đàn hồi của các mô dù bị kéo dãn vẫn trở về trạng thái ban đầu như tử cung, phổi, động mạch,...

Duy trì độ pH

Bên cạnh những chức năng trên, protein cũng đóng vai trò là chất đệm tham gia điều chỉnh, cân bằng nồng độ pH (bazơ và axit) trong cơ thể. Ví dụ như hemoglobin là một loại protein tạo nên các tế bào hồng cầu. Hemoglobin sẽ liên kết với một lượng nhỏ axit, hỗ trợ duy trì độ pH bình thường trong máu.

Thang đo pH dao động trong mức 0 – 14, thể hiện mức độ axit giảm dần và mức độ kiểm tăng dần. Việc cân bằng nồng độ pH trong cơ thể là điều cần thiết để phòng tránh các ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí là tử vong.

Tăng cường hệ miễn dịch

Protein là chất giúp cơ thể hình thành globulin miễn dịch (kháng thể) giúp chống lại sự xâm nhập của vi rút, vi khuẩn. Nếu không có kháng thể, vi khuẩn và virus sẽ tự do tấn công và dần xâm chiếm cơ thể, tạo ra những căn bệnh nhiễm trùng.

Khi đã tạo ra kháng thể chống lại vi khuẩn, virus cụ thể, các tế bào sẽ tự động “ghi nhớ” và phản ứng nhanh hơn khi gặp lại các tác nhân gây bệnh trước đây tiếp tục tấn công cơ thể. Chính vì thế, cơ thể có khả năng chống lại các bệnh đã từng mắc phải.

Duy trì sự cân bằng chất lỏng

Albumin và globulin là những cấu trúc protein trong máu đóng vai trò thu và giữ nước để duy trì sự cân bằng chất lỏng. Nếu không được bổ sung đủ protein, lượng albumin và globulin giảm sẽ khiến máu trong mạch không được giữ lại, chất lỏng bị tích tụ gây sưng phù, đặc biệt là ở dạ dày. Đây là hiện tượng suy dinh dưỡng protein nghiêm trọng - suy dinh dưỡng thể phù Kwashiorkor.

Vận chuyển chất dinh dưỡng

Thông qua dòng máu, protein vận chuyển các dưỡng chất như oxy, glucose, vitamin, khoáng chất,... ra - vào các tế bào. Mỗi protein vận chuyển chỉ liên kết với các chất cụ thể. Ví dụ như GLUT là protein vận chuyển glucose đến các tế bào thì sẽ không làm nhiệm vụ di chuyển cholesterol của lipoprotein.

Ngoài ra, protein có chức năng dự trữ chất dinh dưỡng trong cơ thể. Ví dụ như ferritin giúp dự trữ sắt, casein có trong sữa giúp trẻ phát triển toàn diện.

Cung cấp năng lượng

Cung cấp năng lượng để duy trì hoạt động là một trong những chức năng quan trọng của protein. Thông thường, 1g protein chứa 4 calo, 1g carbohydrate/chất bột đường chứa 4 calo, 1g lipid/chất béo chứa 9 calo. Bởi vì năng lượng từ chất béo, carb hiệu quả hơn và protein cần tham gia nhiều chức năng khác nên năng lượng từ protein sẽ được sử dụng sau cùng. Chi trong các trường hợp như nhịn ăn từ 18 - 48 tiếng không nạp carb và chất béo hay nguồn dự trữ carb ở mức thấp, cơ thể mới tiến hành phá vỡ cơ xương để giải phóng các axit amin có thể cung cấp năng lượng thay thế.

Protein có trong những loại thực phẩm nào?

Dưới đây là những loại thực phẩm giàu protein có thể bổ sung vào thực đơn hàng ngày của bạn:

• Thực phẩm tự nhiên: trứng, hạnh nhân, các loại đậu, ức gà, sữa, cá hồi, thịt bò,...

• Thực phẩm bổ sung: whey protein, mass gainer,...

Trong 2 nhóm thực phẩm trên, nhóm thực phẩm bổ sung cung cấp protein hấp thu nhanh hơn thực phẩm tự nhiên. Tuy nhiên, thực phẩm bổ sung không thể thay thế hoàn toàn thực phẩm tự nhiên trong chế độ ăn hàng ngày. Vậy nên, bạn có thể kết hợp sử dụng cả 2 nhóm thực phẩm trên để bổ sung đạm cho cơ thể. Ví dụ vào những thời điểm cần nạp protein nhanh như trước và sau khi tập gym, bạn có thể sử dụng whey protein.

Protein đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với cơ thể người. Chính vì vậy, việc bổ sung đủ protein hàng ngày là điều không thể thiếu. Nếu bạn đang băn khoăn chưa biết lựa chọn thực phẩm bổ sung protein nào phù hợp với thể trạng của mình, hãy liên hệ với Whey Tốt ngay hôm nay!

Whey Tốt là chuỗi cửa hàng cung cấp thực phẩm bổ sung và ăn kiêng uy tín với mức giá nhất Việt Nam. Tất cả sản phẩm tại đây đều được nhập khẩu chính hãng 100% từ các thương hiệu lớn trên thế giới như Optimum Nutrition, MyProtein, Applied Nutrition, Mutant, Rule One Proteins, Rule One Proteins,...

Bên cạnh thực phẩm bổ sung protein, Whey Tốt còn có rất nhiều sản phẩm phục vụ đa dạng nhu cầu khác như sản phẩm tăng cân, sản phẩm tăng cơ, sản phẩm đốt mỡ giảm cân, vitamin và khoáng chất,... Đặc biệt, với đội ngũ tư vấn viên nhiệt tình, giàu kinh nghiệm, bạn chắc chắn sẽ tìm ra được sản phẩm phù hợp nhất với bản thân tại đây.

Đến Whey Tốt ngay hôm nay để nhận được những ưu đãi mới nhất nhé!

Một số câu hỏi về protein

Cơ thể người cần nạp bao nhiêu protein mỗi ngày?